Psychologia Szczecin

Głównym zadaniem poradnictwa jest odwoływanie się do zasobów (mocnych stron) osoby doświadczającej dystresu psychicznego w okresach przełomów rozwojowych, osobistych, wyzwań czy życiowych kryzysów.

Celem poradnictwa jest pomoc osobom doświadczającym dystresu w:

-odzyskaniu równowagi emocjonalnej
-odzyskanu przekonania o możliwości wpływania na swoje życie i poszukiwaniu potrzebnych do tego
umiejętności
-odzyskaniu możliwości korzystania ze wsparcia innych osób, potrzebnego do realizacji własnych potrzeb i zadań
rozwojowych

Zmiany potrzebne do poradzenia sobie z powyższymi to:

-uwolnienie się od napięcia wynikającego z przeżywanych uczuć związanych z aktualnymi trudnościami
-poznawcze przeformułowanie problemu powodującego aktualne trudności
-identyfikacja czynników podtrzymujących problem
-identyfikacja umiejętności potrzebnych do usunięcia czynników podtrzymujących problem
-odyskanie możliwości wpływania na swoje życie
                                                                                       z: Poradnictwo psychologiczne. Cz.Czabała, S.Kulczyńska

DIAGNOZA PSYCHOLOGICZNA

Diagnoza psychologiczna to pełne badanie dotyczące psychologicznego funkcjonowania obejmujące zbieranie, ocenianie oraz integrowanie wyników badań testowych a także dodatkowych informacji. W czasie badania psychologicznego można wykorzystać wiele różnych metod: badanie, ocenianie i interpretowanie otrzymanych wynikow testów i inwentarzy, obserwację zachowania, wywiad diagnostyczny, wywiad z innymi zainteresowanymi osobami a także analizę danych dotyczących edukacji, wykonywanego zawodu, stanu zdrowia oraz innych danych psychologicznych

Diagnozowanie w szeroko rozumianej pomocy psychologicznej odbywa się na każdym jej etapie, spełniając rózne funkcje na początku, podczas trwania i na zakończenie oddziaływań.
Po zdiagnozowaniu stanu psychicznego i/lub somatycznego osoby, którego celem jest oszacowanie poziomu zdrowia lub zaburzeń psychicznych podejmuje się działania psychologiczne (np.pomoc w kryzysie), które w przypadku:
-osoby zdrowej- koncentrują się na uaktywnieniu jej zasobów, w kontekście istniejących czynników ryzyka
-osoby z zaburzeniami psychicznymi- proponuje się podjęcie leczenia, w tym psychoterapii, na podstawie
diagnozy wyjaśniającej patomechanizm i genezę problemu

Diagnoza zdrowia psychicznego osoby służy zazwyczaj udzieleniu jej najbardziej skutecznej pomocy psychologicznej i/lub psychoterapeutycznej. Wraz z podjęciem działań psychoterapeutycznych diagnozowanie trwa nadal, na każdej sesji z pacjentem, gdy terapeuta podejmuje decyzje o uaktywnieniu konkretnych strategii postępowania leczącego.

                                                                                                                                              Psychologia kliniczna, L. Cierpiałkowska, H.Sęk

TESTY PSYCHOLOGICZNE

Test psychologiczny jest narzędziem obiektywnym, wystandaryzowanym, trafnym, rzetelnym i znormalizowanym, wyposażonym w reguły obliczania wartości mierzonej cechy psychologicznej oraz jasno określające zakres i rodzaj dopuszczalnych zachowań ze strony diagnosty.

Badanie testowe to taka sytuacja, w której osoba badana uczestniczy dobrowolnie, świadoma jest celu, jakim jest jej ocena.

OFERTA DIAGNOZY W GABINECIE:

DZIECI/MŁODZIEŻ do 18 r.ż

Ważne:
DIAGNOSTYKA DZIECI najczęściej obejmuje 3-4 spotkania u psychologa:
1) podstawowy wywiad diagnostyczny (ok. 1,5h) - spotkanie z psychologiem przeprowadzane jest wyłącznie z rodzicami bez udziału dziecka; na podstawie uzyskanych informacji psycholog ustala dalszy przebieg diagnozy
2) obserwacja psychologiczna dziecka (ok. 1h) - w spotkaniu bierze udział dziecko oraz rodzice; polega ono na zabawie i/lub rozmowie z synem lub córką
3) przeprowadzenie testu diagnostycznego (ok. 1h)
4) omówienie wyników (ok. 1h)

W kierunku zaburzeń neurorozwojowych :
(AUTYZM, ASD, ADHD, ADD)

Test CONNERS 3
stosowany wspomagająco w diagnozie ADHD i zaburzeń współwystępujących (zaburzenia zachowania, zaburzenia opozycyjno-buntownicze) - dzieci i młodzież w wieku 6-18 lat

Kwestionariusz ASRS -  stosowany wspomagająco w diagnostyce zaburzeń ze spektrum autyzmu
Obejmuje szeroki zakres zachowań powiązanych z zaburzeniami ze spektrum autyzmu, tkj. problemy w zakresie umiejętności komunikacyjnych, deficyty uwagi, trudności w kontaktach z rówieśnikami i z dorosłymi
Dzieci i młodzież w wieku 6-18 lat; dorośli

OSOBY DOROSŁE/MŁODZIEŻ

Test DIVA 5,0 – diagnoza ADHD

Wywiad diagnostyczny dla osób dorosłych DIVA-5 jest najczęściej stosowany przesiewowo.
Dotyczy głównych objawów ADHD zawartych w DSM-5. Trwa około 1,5h. Może być dobrym wstępem do diagnozy, kiedy nie jesteśmy pewni, czy objawy, o których słyszeliśmy lub czytaliśmy świadczą o ADHD.
W diagnozie ADHD czasami wykonuje się diagnozę różnicową z zaburzeniami osobowości (MMPI-2 i SCID-5 )

SCID-5- ustrukturalizowanyy wywiad kliniczny do badania zaburzeń osoobowości według DSM-5
SCID-5-PQ –przesiewowy kwestionariusz osobowości
Ustrukturalizowany wywiad kliniczny do badania zaburzeń osobowości wg DSM-5 (10 zaburzeń, wiązki A,B i C).

MMPI®-2 – Minnesocki Wielowymiarowy Inwentarz Osobowości-2 – od 18 do 69 r.ż (wkrótce w ofercie)

NEO-PI-R –inwentarz osobowości- młodzież od 17 r.ż/dorośli
Diagnoza cech osobowości zawartych w modelu pięcioczynnikowym Wielkiej Piątki (5 cech i podskali) neurotyczność, ekstrawertyczność, otwartość na doświadczenie, ugodowość, sumienność.

MSEI – wielowymiarowy kwestionariusz samooceny-młodzież/dorośli
Kwestionariusz do badania samooceny ogólnej i szczegółowej.

IVE- kwestionariusz impulsywności –młodzież/dorośli
Kwestionariusz do badania trzech cech osobowości: impulsywności, skłonności do ryzyka, empatii.

CISS-kwestionariusz radzenia sobie w sytuacjach stresowych –młodzież/dorośli
Kwestionariusz do diagnozowania stylów radzenia sobie ze stresem.

WKP-wielowymiarowy kwestionariusz preferencji zawodowych- młodzież szkół średnich/dorośli
Kwestionariusz pozwalający na diagnozę preferencji w zakresie zainteresowań typami czynności oraz warunków pracy. Umożliwia wygenerowanie listy preferowanych i odradzanych zawodów.Wyniki kwestionariusza mogą okazać się pomocne w wyborze kierunku kształcenia i dokształcania się, w wyborze zawodu, w podejmowaniu decyzji o zmianie kwalifikacji itp.

Pozostałe możliwe badania diagnostyczne dzieci, młodzieży i osób dorosłych ustalane są indywidualnie.

INTERWENCJA KRYZYSOWA

Interwencja kryzysowa jest działaniem zmierzającym do odzyskania przez osobę dotkniętą kryzysem zdolności jego samodzielnego rozwiązania, służy wsparciu emocjonalnemu.

Kryzys jest momentem zwrotnym, stanem, który cechuje się dużym napięciem emocjonalnym, uczuciem przerażenia, obawą prze utratą kontroli, poczuciem bezradności oraz różnymi formami dezorganizacji zachowania i objawami somatycznymi.
Kiedy kryzys jest konsekwencją przewlekłego stresu i traumy, interwencja kryzysowa przybiera najczęściej formę psychoterapii indywidualnej lub grupowej.

Podstawą interwencji kryzysowej jest szybka diagnoza sytuacji kryzysowej.

TERAPIA WSPIERAJĄCA

Ta forma psychoterapii psychodynamicznej odpowiednia jest do leczenia szerokiego spektrum pacjentów – od zupełnie zdrowych, ale znajdujących się w bardzo stresującej sytuacji, do cierpiących na poważne lub przewlekłe zaburzenia psychiczne, którzy są w stanie zaufać terapeucie, a także zdolnych przyjąć informacje dotyczące realności.
Opiera się na precyzyjnej diagnozie problemów i objawów pacjenta oraz rozumieniu ich, a także relacji terapeutycznej na podstawie psychoanalitycznych koncepcji.
Celem jest utrzymanie lub odzyskanie zwykłego poziomu funkcjonowania: odzyskanie równowagi, zredukowanie lęku i strachu w nowych sytuacjach, przystosowanie się do niekorzystnych sytuacji, których nie można zmienić.
Może trwać od kilku sesji do kilku lat.

PSYCHOTERAPIA PSYCHODYNAMICZNA

Cyt; „Każdy człowiek nosi w sobie świat zbudowany z tego wszystkiego, co sam zobaczył i pokochał; i jest w tym świecie coś, co sprawia, że człowiek ten nieustannie do niego wraca, choć ten czas już minął i wydawało się, że nauczył się żyć w świecie całkiem od tamtego różnym.”

                                                                                                                               Chateubriand,Voyage en Italie

Psychoterapia psychodynamiczna jest to podejście, które:

-opiera się na zasadniczych ustaleniach szkół psychoanalitycznych
-uwzględnia postęp wiedzy w innych dzeidzinach nauki, która ma
znaczenie dla powstawania, przebiegu i leczenia zaburzeń psychicznych
-dąży do empirycznego zweryfikowania skuteczności określonych
strategii terapeutycznych w leczeniu określonych zaburzeń

Główne założenia sformułowane przez Zygmunta Freuda (1856-1939):

-psychiczne procesy nie są przypadkowe, ale rządza nimi pewne prawa (koncepcja determinizmu)
-emocje mają pewną autonomię i mogą być oderwane od treści, z którymi pierwotnie były związane, i
przemieszczane w inne sfery psychiki
-procesy psychiczne są dynamiczne i stale dążą do rozładowania energii z nimi związane
-treści trudne do świadomego tolerowania są wypierane do nieświadomych sfer psychiki
-istnieją konflikty wewnętrzne pomiędzy pewnymi sferami psychiki

Podstawowe założenia psychoanalizy dotyczą relacji między świadomością a zachowaniem człowieka. Zdaniem Freuda, istotne czynniki regulujące zachowanie mają charakter popędowy, afektywny, instynktowny, są, więc biologicznie ukształtowanymi, gotowymi strukturami uruchamiającymi określone działania.

Psychoterapia skoncentrowana na przeniesieniu TFP
(Transference Focused Psychoterapy, TFP) o naukowo dowiedzionej wysokiej skuteczności w leczeniu zaburzeń osobowości borderline i narcystycznych (zobacz: https://istfp.org/).
TFP łączy podejście psychodynamiczne z wysoce ustrukturalizowaną ramą leczenia, wprowadzoną w formie kontraktu leczenia i wspieraną przez ustanawianie ograniczeń w razie potrzeby.
W TFP terapeuta koncentruje się na doświadczeniu pacjenta w czasie terapii, pomagając mu w zajęciu się, opracowaniu i badaniu tego, co myśli, co czuje i robi podczas sesji.
W psychoterapii skupia się na zmianie przyczyn problemów (nieświadomych strukturach i procesach psychicznych) w ramach bezpiecznej i opartej o zrozumienie relacji. Wielokrotne aktywowanie w relacji z terapeutą wewnętrznych konfliktów oraz ich przepracowanie przynosi zmianę nie tylko w zachowaniach i samopoczuciu, ale również w głębokich strukturach osobowości. Badania dowodzą, że zmiany będące wynikiem psychoterapii można stwierdzić również na poziomie neurologicznym.

Dla KOGO?
W ostatnich latach przeprowadzono wiele badań nad skutecznością terapii psychodynamicznej i wynika z nich, że terapia w tym nurcie jest metodą skuteczną w przypadku większości zaburzeń psychicznych. Badania pokazują, że terapia w tym podejściu prowadzi do trwałych zmian w strukturze osobowości, które przejawiać się mogą m.in. trwałą poprawą samopoczucia, bogatszym i pełniejszym doświadczeniem swojego życia wewnętrznego czy lepszym, bardziej elastycznym i dostosowanym do sytuacji radzeniu sobie.

zaburzenia nerwicowe
zaburzenia emocjonalne
zaburzenia występujące pod postacią somatyczną
zaburzenia lękowe
zaburzenia depresyjne
zaburzenia odżywiania
zaburzenia związane z substancjami psychoaktywnymi
zaburzenia osobowości (w tych się specjalizuje)

Jak przebiega terapia w nurcie psychodynamicznym?

Pierwsze 3-5 (czasem nawet do 10) spotkania mają charakter konsultacyjno-diagnostyczny. W czasie tych spotkań przeprowadzam wywiad z pacjentem, czyli poznaję trudności i objawy, z którymi pacjent się zgłasza. Orientujemy się, jak przejawiają się one w codziennym życiu pacjenta i w jaki sposób sobie z nimi radzi w różnych obszarach. Na etapie konsultacji aktywność terapeuty jest nieco inna niż na późniejszym etapie terapii, gdzie zostawia się więcej przestrzeni pacjentowi do wnoszenia spontanicznie różnych treści. Podczas zbierania wywiadu zadaję pytania, dopytuję o znaczące dla diagnozy kwestie. Dążymy do tego, żeby postawić wstępną diagnozę, (żeby zrozumieć jak trudności, z którymi boryka się pacjent, odnoszą się do poziomu rozwoju jego osobowości).
Ten etap kończy się zawarciem tzw. kontraktu terapeutycznego.
Zawiera on omówienie wstępnej diagnozy, określenie celów terapeutycznych, czyli tego, na czym się chcemy skupić i co chcemy osiągnąć dzięki terapii, ale też zasady prowadzenia procesu terapeutycznego, czyli zadania pacjenta i terapeuty, określenie terminów spotkań, ich częstotliwości, zasad odwoływania sesji, odpłatności.

Kolejno już w procesie terapii pacjent jest zachęcany do dzielenia się swoimi myślami, fantazjami, skojarzeniami, a nawet wstydliwymi kwestiami, które często ukrywa w życiu prywatnym. Dla wielu pacjentów może to być na początku trudne, może łatwiej byłoby gdyby to terapeuta zadawał pytania i decydował, jaki temat jest poruszany.
W podejściu psychodynamicznym jednak ma kluczowe znaczenie to, jakie treści sam pacjent spontanicznie wnosi na sesji.
Ważne jest również, aby pacjent był otwarty na zagłębianie i przyglądanie się sobie, eksplorowanie swoich wewnętrznych doświadczeń, emocji i przekonań. Terapia może prowadzić do odkrycia głęboko ukrytych emocji (można być zaskoczonym intensywnością lub rodzajem emocji, które pojawiają się w trakcie terapii, zwłaszcza, jeśli wcześniej były tłumione lub nie zdawano sobie sprawy z ich istnienia).

Terapeuta:

-zachowuje postawę neutralną- czyli nie ocenia postępowania pacjenta, nie radzi, a z uwagą i akceptacją towarzyszy mu w tej drodze
-na bieżąco analizuje i interpretuje to, co się dzieje w relacji między nim a pacjentem i oddaje to pacjentowi w odpowiedniej, przystępnej formie, aby pomóc mu zrozumieć siebie lepiej, dostrzec związki między obecnymi trudnościami a wcześniejszymi doświadczeniami czy wzorcami zachowań
-dostosowuje swoją aktywność do potrzeb i możliwości pacjenta, podążając za dynamiką jego przeżyć psychicznych, poszukuje z pacjentem nowego rozumienia
-dając poczucie bezpieczeństwa i komfort psychiczny towarzyszy pacjentowi w rozwiązaniu nieświadomych konfliktów, w przepracowaniu trudnych wątków jego życia.
W trakcie terapii znajduje się połączenia z przeszłością pacjenta, okresem dzieciństwa, ale tylko w takim zakresie, w jakim pomaga ono zrozumieć obecne trudności w funkcjonowaniu. Pacjent przychodzi przede wszystkim z bieżącym cierpieniem, więc w głównej mierze skupiamy się na tym, co dzieje się aktualnie. Ma to odzwierciedlenie w Pacjenta funkcjonowaniu społecznym, zawodowym, tym jak on sam siebie przeżywa i na tym przede wszystkim skupiamy się w pracy.                                                                                                                                                                      W podejściu psychodynamicznym nie uczy się pacjenta żadnych technik np. jak poradzić sobie ze stresem czy objawami lękowymi.Terapia odbywa się poprzez rozmowę i skupia się szczególnie na analizie relacji.
Korzystając z mechanizmu przeniesienia (w trakcie procesu terapeutycznego, pacjent zaczyna przenosić na terapeutę swoje uczucia, które w przeszłości czuł wobec ważnej dla niego osoby, będącej w centrum emocjonalnego konfliktu) terapeuta umożliwia pacjentowi przeżycie doświadczenia emocjonalnego, które warunkuje zmiany w jego osobowości i staje się bazą do wprowadzenia korzystnych zmian w funkcjonowaniu.
Czas trwania terapii psychodynamicznej jest określany indywidulanie. Ilość sesji terapeutycznych, jaka jest potrzebna, aby osiągnąć poprawę stanu psychicznego pacjenta jest zależna mi.innymi od problemu, z jakim zmaga się pacjent, a także od czasu, w jakim pojawiają się pierwsze efekty psychoterapii. Terapia może trwać kilka lat.
Terapia wymaga dużego zaangażowania, bo sesje odbywają się regularnie 1-2 razy w tygodniu. Jest to wysiłek czasowy i organizacyjny, jak również finansowy.
Warto, więc przed podjęciem decyzji ocenić swoje możliwości pod tym względem.
W zależności od problematyki, z jaką pacjent przychodzi, możemy wyróżnić dwie podstawowe formy terapii psychodynamicznej: terapię wspierającą (np. w kryzysie życiowym, zaburzenia organiczne) i terapię ekspresywną (praca wglądowa, analiza świata wewnętrznego i nieuświadomionych konfliktów).
Przeciwskazania do podjęcia jakiejkolwiek psychoterapii to obecność aktywnego epizodu psychotycznego oraz czynne uzależnienie. Przeciwwskazaniem do terapii ekspresywnej są bardzo głębokie zaburzenia osobowości (ewent.terapia o charakterze wspierającym).