Psychologia Szczecin

OSOBY DOROSŁE

WCZESNA/PÓŹNA DOROSŁOŚĆ (20/23 r.ż- 35/40 r.ż)

Wejście w okres wczesnej dorosłości poprzedza zdaniem wielu badaczy faza wyłaniania się dorosłości przypadająca na okres 18-25 lat. Wczesna dorosłość jest czasem największych możliwości człowieka, zarówno fizycznych jak i psychicznych. Rozwija się zdolność rozumienia i kontrolowania własnych emocji. Te umiejętności przyczyniają się do większej stabilności i głębszych więzi w intymnych relacjach młodych dorosłych. W okresie tym podejmowane są nowe role społeczne związane z aktywnością zawodową i życiem rodzinnym. Jest to czas osiągania dojrzałości psychicznej.

Dorosłość charakteryzowana jest w kategoriach dojrzałości biologicznej i psychicznej jednostki oraz niezaeleżności społecznej i ekonomicznej.

ŚREDNIA DOROSŁOŚĆ (35/40 r.ż -60/65 r.ż)

W dziedzinie zmian emocjonalno-społecznych wiek średni kojarzony jest zazywczaj z KRYZYSEM WIEKU ŚREDNIEGO.

Człowiek uświadamia sobie wówczas realność własnej śmierci, przejawia rozmaite rozterki związane z własną przyszłością, zdrowiem, rodziną a także sytuacją w pracy, koniecznością sprawowania opieki nad starzejącymi się rodzicami itd.
Wiek średni może być okresem największych osiągnięć zawodowych, jak również okresem kryzysu w rozwoju kariery zawodowej (wypalenia zwodowego- wyczerpania emocjonalnego, poczucia utraty możliwości wykonywania zawodu w sposób efektywny). Wiele osób podejmuje w tym okresie decyzję o zmianie pracy.
W rodzinie pojawia się potrzeba dokonania przez rodziców przewartościowania stosunków z ich wchodzącymi w okres dorastania dziećmi. Ważnym wyzwaniem w tym okresie jest również rozwiązanie problemu „opuszczonego gniazda” (pełne usamodzielnienie się dosrastających dzieci). Jest to czas widocznych zmian fizycznych (pogorszenie wzroku, słuchu; niższa wydolność funkcji psychomotorycznych; wysokie ryzyzko zachorowań na choroby ukłądu krążenia/oddechowego/trawienia; menopauza u kobiet i spadek aktywności seksualnej u mężczyzn).

PÓŹNA DOROSŁOŚĆ (60-74 r.ż wczesna starość/ 75-89 r.ż zaawansowana starość/ 90+r.ż sędziwa starość)

Starość- naturalny schyłkowy okres życia człowieka. W systemie potrzeb i postaw zmianie ulega miejsce w hierarchii oraz sposób ich zaspokajania. W okresie tym wzrasta waga potrzeb: bezpieczeństwa, przynależności, szacunku, życzliwości, przyjaźni, rozumienia siebie i świata, bycia użytecznym i akceptowanym.
W zaawansowanej starości najsilniej odczuwane są potrzeby opieki i miłości oraz potrzeby fizjologiczne. Ze względu na znaczną indywidualizację biologicznego starzenia się, nie ma jednego uniwersalnego modelu tego procesu ani jednej teorii wyjaśniającej jego mechanizm.

DEPRESJA W PÓŹNEJ DOROSŁOŚCI

U licznej grupy osób po 60 r.ż/ a zwłaszcza po 75 r.ż (12%-15%) stwierdza się nasilenie stanów depresyjnych. Jako źródło depresji wymienia się najczęściej bezczynność, samotność, brak celu życiowego.Kluczową rolę odgrywa osłabienie układu serotoninergicznego odpowiedzialnego za odczuwanie przyjemności (spadek receptorów serotoniny o około 55%, u kobiet dodatkowo zanik estrogenów po menopauzie a także nasilenie wydzielania hormonu stresu- kortyzolu).